Cinsel Taciz ve Çocuk
Beril Öztürk, Uzman Psikolojik Danışman
Çocukların ve gençlerin maruz kaldığı cinsel suçlar son günlerde bu kadar patlak verince cinsel taciz ve ötesi suçlar toplumda korku ve endişe yarattı. Aslında bu tür olaylar ilk değildi. Son olmasını can-ı gönülden diliyoruz. Yıllardır görmezden gelinen taciz ve tecavüz vakaları kız ve erkek çocuğa, kadına, hayvana had safhada. Medyaya yansıyanlar sadece buz dağının üst kısmı maalesef…
Çocuğunun tacize uğraması ailelerin en korktuğu durumlardan birisidir. Tacizin şiddetine göre taciz, insan hayatını çok ciddi şekilde etkileyen bir durumdur. Bundan dolayıdır ki, ailelerin öğretmenlerin ve tabi ki çocukların tacizden kendilerini nasıl koruyacakları ile ilgili ve tacize uğramışsa da bunun nasıl anlaşılacağı ve nasıl aşılacağı konusunda da bilgi sahibi olunması çok önemlidir.
Cinsellik içeren her türlü söz, eylem ve araçlar yardımıyla bir çocukla cinsel yakınlık kurmaya çalışmak, çocuklara yönelik cinsel taciz kapsamına girmektedir. Ve cinsel tacize duygusal ve fiziksel taciz de eşlik eder. Bir çocuğun tacize uğramayacağına kimse emin olamaz ve kız çocuk ya da erkek çocuk aynı risk altındadır.
Peki aileler, öğretmenler vb. çocuklarını, öğrencilerini tacize karşı nasıl eğitmeliler?
- Öncelikle toplum olarak bu konuları konuşmaktan korkmamalı, bu konuların üstü örtülmeye çalışılmamalıdır.
- Çocuklara “hayır-istemiyorum-rahatsız oluyorum vb.” demesi ve kendi bedenlerini koruması öğretilmelidir. Tacizcilerin ya da tehlikeli büyüklerin olduğunu söylemek yeterli değildir.
- Büyüklere de hayır diyebilecekleri ve bundan suçluluk duymamaları gerektiği anlatılmalıdır. Onlara, “sana doğru gelmeyen ya da farklı davranışlar olduğunda mutlaka bize anlatmalısın” denmelidir. Ve çocuk anlattığı zaman asla ve asla yargılayıcı, sorgulayıcı olmadan dinlenmelidir.
- Çocuklar bazen abartılı anlatabilirler ya da yanlış ifade edebilirler. Ancak söyledikleri her ne olursa olsun dinlenmeli, üstünde düşünülmeli ve araştırılıp takip edilmelidir.
- İstemedikleri davranış, örneğin birinin öpmesi, sarılması vb., konusunda onların hayır demeleri cesaretlendirilmeli ve kararlı olmaları desteklenmelidir. Kendi arkadaşlarımız dahi zorlasa ve çocuk istemiyorsa arkadaşlarımızı çocuğumuzun yanında uyarmalıyız, “İstemiyor lütfen ısrar etmeyin” şeklinde. Çocuk da bundan cesaret alacaktır.
- Tehlikeli kişilerden korunmalarını söylemek ve tembihlemek, çocuğun sosyal gelişimini olumlu şekilde destekler.
- Çocuklar tehlikeli yerler hakkında onları korkutmadan bilgilendirilmelidir.
- Çocuklara, tanımadıkları kişilerden para veya hediye almamaları, herhangi bir yere yalnız gitmemeleri, yabancıların arabalarına binmemeleri, evde yalnız kaldıklarında, tanımadıkları kimselere kapıyı açmamaları, telefonda yabancı kimselere bilgi vermemeleri, ıssız parklar, yollar vb. yerlerden uzak durmaları, toplu olarak oynayan çocukların yanından ayrılmamaları ve tek başlarına oynamamaları, takip edildiklerini hissettiklerinde büyüklerinden yardım istemeleri ve bu durumlarda ıssız yerlere değil kalabalığa doğru gitmeleri, tehlikede olduklarında bağırmaları, kaçmaları ve kendilerini korumaları gerektiği, kendilerine zarar vermek isteyen kişilere iyi bakıp onları tanımaları ve arabalarının plakasını almaları, kendilerine veya arkadaşlarına bir şey yapıldığında derhal ailelerine haber vermeleri mutlaka anlatılmalıdır.
- Çocuklara mahremiyet duygusunun ve bedeninin ona ait olduğu bilincinin kazandırılması gerekir. 3 yaşından itibaren çocuklara bu bilinç korkutulmadan ve güvensizlik yaratmadan verilmelidir.
- Çocukları cinsel içerikli sorularından dolayı ayıplamamalı ve cinsel konular onlarla rahat konuşulmalıdır.
- ‘İstemediğin halde bazen insanlar senin özel bölgelerine dokunmak isteyebilir. Buna izin vermemelisin. Böyle bir durum olduğunda yardım istemeli ve bize haber vermelisin’ şeklinde cinsel taciz konusunda çocuklar bilgilendirilmelidir.
- Terlemiş çocukların atleti izin almadan aniden çıkartılmamalı, ebeveynler 4 yaşından sonra çocuklarını öperken bazen, ‘Seni öpebilir miyim?’ diye izin istemeli, çocuklar eş, dost ve akrabalar tarafından cinsel organlarına dokunularak, öpülerek ya da vurularak sevilmemeli, çocuklara vücutlarında özel bölgeleri olduğu, doktorlar ve belli özel durumlar dışında kimsenin dokunmaması gerektiği uygun ve abartısız bir dille anlatılmalı, çocuklara olan sevgi gösterileri sırasında kendi güçsüzlüklerini hissettirecek kadar orantısız güç gösterisinden sakınılmalıdır.
Ayrıca, çocuklar çıplak olarak ortada bırakılmamalı ve 4 yaşından itibaren çocuklara ortalık yerlerde çıplak dolaşmamaları gerektiği öğretilmeli, 4 yaşından sonra anne ve baba çıplak olarak çocuklarıyla aynı banyoda bulunmamalı, 4 yaşına girmiş çocuklara tuvaletin özel bir mekân olduğu ve tuvalet ihtiyacını gideren birinin başkaları tarafından görülmesinin doğru olmayacağı öğretilmeli, 7 yaşından sonra çocukların genital bölgelerinin başkalarınca görülmesine izin verilmemeli, 7 yaşından sonra çocukların odasına girerken anne ve babaları izin almalı ve giyinip soyunurken izin alarak yardım etmelidir.