Mastit Oluşmasını Nasıl Engellersiniz?
Satı Kabakçı, Yenidoğan Hemşiresi ve Doğum Koçu
MASTİT: Sıklıkla emzirme döneminde göğüslerde oluşan enfeksiyondur. Her iki memede ya da tekinde görülebilir. Ateş, halsizlik, yorgunluk, ısı artışı, memelerde dolgunluk, hassasiyet gibi belirtiler mastiti düşündürmelidir.
Mastit oluştuktan sonra doktor muayenesi sonrası ilaçla ya da cerrahi bir işlemle tedavisi mümkündür. Mastit ve tedavisi ağrı ve strese neden olacağı için emziren kadınların sütlerinde de etkilenmeler olabilir. Bu zor ve sıkıntılı süreci hiç yaşamamanın tabiki yöntemleri de var. Bu yöntemleri uygulayarak basit bir şekilde mastit oluşmasını engelleyebilir ve emzirme sürecini hem siz hem de bebeğiniz açısından kesintiye uğratmamış olursunuz.
Yapılan araştırmalarda doğumdan sonra göğüslerin süt ile dolması; normal doğum sonrası ortalama 1-2 gün, sezaryen sonrası ortalama 2-3 gün olmaktadır. Mastit oluşması ise 2. ve 3. haftalarda daha sıktır.
Mastit oluşmasını önlemek için;
*Emzirmeye başlandığı andan itibaren süt tam inene ve göğüsler dolana kadar her emzirme seansında, bir göğüs en az 15 dakika, en uzun 30 dakika emzirilip diğer göğüse geçilip bebek kendiliğinden bırakana kadar ve en uzun 30 dakika olacak şekilde emzirilmelidir.
*Bebeğinizin göğsünüzü tam boşaltamadığını düşünüyorsanız emme sonrası elle sağma tekniği ile göğsünüzü sağarak boşaltmalı ve sütünüzü uygun şekilde saklamalısınız.
*Uygun bir sütyen kullanmak gerekir, çok sıkan dar sütyenler de mastite neden olabilir.
*Özellikle gece emmelerini atlamadan 3-4 saat ara ile emzirmek kanal tıkanıklıklarının oluşmasını önleyecektir. Emzirirken bebeğin her pozisyonda (koltuk altı-çanta pozisyonu, kucaklama pozisyonu) emmesi süt kanallarının tamamının boşalmasını sağlayacaktır.
*Göğüslerinizi sık sık; ısı farkı, kızarıklık, ağrı, sertlik/şişlik gibi belirtiler yönünden muayene etmelisiniz. Bu belirtiler süt kanallarında bir tıkanıklık olduğunun göstergesidir ve bu tıkanıklık açılmaz ise mastitin oluşması kaçınılmazdır. Eğer bu belirtilerden biriyle ya da birkaçıyla karşılaşırsanız belirtilerin olduğu bölgeye masaja başlamalısınız.
Masaj uygulamasını; emzirme/sağma işleminden 10 dakika önce sıcak kompresler uygulayıp emzirme/sağma işlemi sırasında ise elinizi zeytin yağı, bebek yağı ya da bebek losyonu ile losyonlayıp arkadan göğüs ucuna doğru sıvazlamalısınız. Bu masajı sertlik yumuşayana kadar sürdürmelisiniz. Sertliğin durumuna göre masaj uygulama ve süt kanalının açılması 1-2 güne kadar bile uzayabilir. Bu dönemde eğer ateşiniz de yükselirse mutlaka bir doktor ile görüşmek ve önerisini almakta fayda vardır.
Duş almak ve sertlik olan bölgelere dayanılabilecek kadar sıcaklıkta su tutarak gene arkadan göğüs ucuna doğru sıvazlamak da göğsün rahatlamasına yardımcı olacaktır.
*Emzirme sürecinde göğüs ucunda oluşacak çatlaklarda mastitin nedeni olmaktadır. Bu nedenle çatlak oluşmasını önlemek için emzirme sürelerine dikkat etmek ve emzirme sonrası uygun bir göğüs ucu kremi kullanmak gerekmektedir. Göğüs ucunda çatlak oluşması ve ağrının olması durumunda göğüs ucunun havalanmasını sağlayacak şekilde giyinmek, göğüs kalkanı kullanmak iyileşmeyi hızlandıracaktır.
***Uygun antibiotik kullanımı, mastit, göğüs ucu çatlakları, kanamaları, ağrıları emzirmenin kesintiye uğramasına neden olmaz. Bu nedenle bu durumlarla karşılaşırsanız bebeğinizi aktif olarak emzirmeye devam etmelisiniz. Emzirmek aynı zamanda tedavinin de bir parçasıdır.
