0-12 Ay Dil Gelişimi
Emine Ergün, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Uzmanı, Aile Danışmanı
0-3 AY
- Sesin geldiği yöne doğru bakar.
- Tanıdığı kişinin (özellikle annenin) sesini duyunca hareketlenerek veya irkilerek tepki gösterir.
- Konuşan kişinin yüzüne ve ağzına bakar.
- Kendi kendine genizden gelen sesler çıkartır.
- Duyduğu sesleri taklit etmeye başlar.
- Ona seslendiğinizde o da size ses çıkartarak tepki gösterir.
3-6 AY
- 3. ayın sonundan itibaren ağlama azalırken, bebekler cıvıldama olarak ifade edilebilecek sesler çıkarmaya başlarlar. Çok erken bir aşamada görülen bu seslere, dilin temel taşları gözüyle bakılabilir. Bunlar genelde bebeğin rahat ve hoşnut olduğu durumlarda çıkardığı sesli harflerdir. Bu sesler öğrenilmemiştir ve tüm bebekler için geneldir.
- Çeşitli sesler çıkararak bebekle konuşun. Ardından onun çıkardığı sesleri dinleyip, taklit edin. Bebeği yeni sesler çıkarması için bakışlarınızla ve seslerinizle cesaretlendirin.
Bilişsel Gelişim:
- Birinci ayda başlayan “döner tepkiler” sürer. Bu tepkiler tekrarlana tekrarlana alışkanlık halini alırlar.
6-9 AY
- İlgi çekmek için bağırır,
- ‘Hayır’ ve ‘güle güle’ sözlerini anlar.
- Oyunumsu sesler çıkararak yetişkinleri taklit edebilir.
- Tek heceli sözcükleri sıkça kullanır.
- Müzik oyunları oynayabilir; basit hayvan seslerini taklit eder. Örn. ‘möö’, ‘miyav’, ‘havv’ gibi, ‘Baba’, ‘dede’ gibi heceleri birleştirebilir.
9-12 AY
- Seslerin sayı ve çeşitlerinde gelişme görülür,
- Gerçek sözcüklerin yerine semboller geliştirerek onları kullanır. Örn. su için du, araba için düt, tren için çuf çuf gibi,
- “Hayır” veya “cıss” sözcüğünü anlar.
- Ba-ba, ma-ma gibi sesler çıkartır.
- Jest ve mimiklerle kendisini ifade etmeye çalışır.
- Duyduğu sesleri taklit etmeye çalışır.
- Annesi ile birlikte nesneler veya resimlere en az 2 dakika süre ile bakar.
- Ses tonundaki farklılıklara göre farklı tepkiler verir. Örneğin neşeli ses tonu veya kızgın ses tonu ile konuştuğunuzda farklı tepkiler verir.