Bebeğiniz ve Duyuları – İşitme
Satı Kabakçı, Yenidoğan Hemşiresi ve Doğum Koçu
Bebeklerde işitme duyusunun gelişimi
Bebeğin kulağı 8. haftada oluşmaya başlar. Duyma yeteneğinden sorumlu olan kemikler ve ses iletisini beyne taşıyan sinirlerin gelişimi 24. haftada tamamlanır. 25. haftadan itibaren bebek annesinin sesini duyabilmektedir. 27. haftada ise annesinin sesi dışında, dışarıdan gelen seslere ve anneden sonra en sık duyduğu sese (örneğin; baba sesini) duyup tepki verebilir. Ancak hem içinde bulunduğu ortam, hem de bebeği saran verniks kazeoza ve amniyotik sıvının, kulaklarını tıkaması nedeni ile sesleri büyük bir olasılıkla boğuk olarak duymaktadır.
Bebeğinizin seslere verdiği tepkiler değişkendir. Anne karnında, onu rahatlatan ve korkutan sesleri ayırt edebilir ve doğru tepkiler oluşturabilir. Örneğin; ani kapı çarpması ya da benzeri şiddetli bir ses bebeğin korkmasına ve anne karnında aniden sıçramasına neden olabilir. Sizin sesinizi, sık dinlediğiniz bir müziği, babasının sesini ya da sürekli yanınızda olan bir başka kişinin sesini duyduğunda kendini güvende hisseder ve bu sesleri doğduktan sonra da ayırt edebilir, sakinleşir ve rahatlar.
Anne karnında sesler, sanki derin bir havuza daldığınızda dışarda konuşulan seslerin duyulması gibi yumuşak ve derinden duyulurken doğum sonrası birden sesler daha gürültülü ve korkutucu algılanabilir. Bu değişiklik ise bebeğinizin sakinken ya da uyuyorken gürültülü seslere, düzensiz soluma, gözlerini hareket ettirme, sıçrama ve ağlama davranışlarıyla tepki vermesine neden olur. Bu tepkiler bebeğinizin işittiğinin de bir göstergesidir. Fakat bu göstergeler yeterli değildir, doğru bir sonuç için “işitme testi” yaptırmanız gerekir. İşitme testi doğumdan sonra ilk hafta kontrolünde yaptırılır. Bu testi bebeğinizi takip eden kurum\doktor planlar ve değerlendirir.
Bebeğiniz doğduğunda tüm vücudunu kaplayan verniks kazoza denilen madde kulağının içinde de olabilir. Bu durumda ise net duyamayacağı için tepkileri geç olabilir. Bu durum aynı zamanda işitme testinin de olumsuz sonuçlanmasına neden olabilir. İşitme yolunun açılması için saç banyosu sırasında kulaklarını kapatmadan yıkamak buhar yardımı ile tıkaçların açılmasını sağlayacaktır.
Bebeğinizin ses algısı nasıl gelişir?
Bebeğiniz 3 günlükken annenin sesini diğer seslerden ayırt edebilme yeteneğine sahip olur. Bu yeteneğini birkaç hafta içinde seslerin geldiği yönü belirleyebilecek kadar geliştirir. 1-4 ay arasında ise gürültüye gözlerini kapatarak tepki verir. İşitme duyusu çocuğun yeni şeyler öğrenmesi ve konuşabilmesi için gereklidir.
İşitme duyusu anne karnından itibaren gelişmeye başlar.
Yenidoğan döneminde ani ve kuvvetli seslere irkilme ile yanıt verirler.
2.ayda başını sese döndürebilir.
6 aylık bir bebek sesin geldiği kaynağa tamamen yönelebilir ve tanıdığı seslerle keyiflenir.
Gerekli hallerde (erken doğum, doğumda sorun yaşanması ve yoğun bakım takibi, ışık tedavisi gerektirecek sarılık sorunu yaşamış bebeklerde) işitmenin özel olarak değerlendirilmesi gerekir.
Bebeğinize doğmadan önce ve sonra ona sevginizi ifade eden sözcükler söyleyerek, müzik dinleterek, hem fiziksel hem de psikolojik yönden gelişmesine yardımcı olabilirsiniz.
Bebeğiniz ses çıkarmaya başladığında çıkardığı sesleri dikkatle dinleyip, bunları taklit ettiğinizde, anlaşıldığı duygusunu yaşatmış ve ona “seni duyuyorum” demiş ve böylece bebeğinize konuşmayı öğretmeye de başlamış olursunuz.
