Bebeğiniz ve Duyuları – Koku Alma
Satı Kabakçı, Yenidoğan Hemşiresi ve Doğum Koçu
Bebeklerde koku alma duyusunun gelişimi:
Bebeğin burnu, gebeliğin 11–15. haftaları arasında oluşumunu tamamlar. Bu sırada amniyon sıvısı bebeğin tüm ağız, burun, geniz ve akciğer yapısı içinde dolaşır ve bebeğe değişik tat ve kokuya sahip maddeleri taşır. Bu maddeler direkt olarak tat ve koku almadan sorumlu algılayıcı hücreler ile temas halinde bulunarak onları uyarırlar. Bu nedenle bebekler daha anne karnındayken değişik kokuları tanıyıp ayırt edebilirler.
Son yapılan araştırmalara göre, bebeğin burnundaki koku almadan sorumlu algılayıcı sistemlerin bilindiğinden daha karmaşık olduğu, kokunun sadece hava ile taşınan ve nefes alıp verme ile ayırt edilebilen bir duyu olmadığı tespit edilmiştir. Bu durum ise bize koku alma duyusunun anne karnından itibaren işlevsel olabileceği sonucunu doğurmaktadır.
Yenidoğan bebeklerin anne sütünün kokusuna karşı zaaflarının olması anne karnında bu kokuyu tanıdıklarını ve içinde bulundukları ortamın güvenilirliğini hatırlattığı için bu kokuyu hemen ayırt edip sevdiklerini düşündürmektedir.
Bebeğiniz doğduğu andan itibaren öğrenmiş olduğu anne kokusunu arar ve annede olduğunun farkına varabilir, anne sütünün kokusunu diğer kokulardan ayırt edebilir. Emzirmek için kucağınıza aldığınızda ise meme başını aramasının nedeni anne sütünün kokusunu almış olmasıdır.
Bebeğiniz doğum sonrası yeni kokuları çok hızlı öğrenir, hoş kokuları diğerlerinden ayırır ve hoşlandığını farkettirir. Her yeni koku öğrenilir ve hafızasında yerini alır.
Bebeğinizin bulunduğu ortamlarda keskin kokular kullanılmaması, özellikle temizlik ürünlerinde kokusuz olanların tercih edilmesi, özellikle annelerin doğal kokuları dışında farklı bir ürün kullanmaması koku algısı gelişimi için doğru olacaktır.
Kokular öğrenilirken hapşırma durumu da sık rastlanılan bir durumdur. Yaklaşık 2 ay süren sık hapşırma durumunu normal kabul etmek gerekir, bu bir hastalık belirtisi değildir. Farklı bir ortama girildiğinde yeni karşılaşılan kokular ve toz taneleri hapşırmasını artırabilir. Bu da beklendik bir durumdur.