İngilizceyi Sevdirmek
Gül Erol, Eğitimci
Anne babaların birçoğu çocuklarının küçük yaşta İngilizce öğrenmelerine yardımcı olmak için çok isteklidir. Küçük çocuklara yabancı dil öğretmenin en önemli faktörlerinden birisi yabancı dil ile olan iletişimlerinde pozitif anlayışı (kavrayışı) geliştirmelerine yardımcı olmaktır.
Küçük çocukların ikinci dili öğrenmeye açık (korumasız) olmaları yabancı dile karşı pozitif izlenimler oluşturmalarında büyük avantajdır. Çocuklar küçük yaşlarda bu süreci olumlu geçirirlerse daha sonraki yıllarda dil öğrenimi konusunda olumlu bakış açısı geliştirdikleri gibi aynı zamanda da kendilerini rahat hissederler. Eğer çocuğumuzu ikinci dil öğrenimi konusunda onlar direndiklerinde zorlarsak, yabancı dil konusunda negatif izlenim geliştirmelerine yol açarız.
Gerekli durumlarda İngilizceyi az kullanalım
Bazı anne babalar çocuklarına İngilizceyi öğrenmelerinde yardım etmenin, İngilizceyi evde kullanmanın önemli bir yol olduğunu düşünebilirler. Bu önerilebilir bir fikir olmakla birlikte, bazen çocuğu korkutan duyguların gelişmesine sebep olur ve çocuk anne babasının anadilde konuşmasını ister. Bunun sonucunda çocuğunuzun yabancı dillere karşı olumsuz duygu geliştirmesine veya anne babasıyla iletişime geçmede sıkıntı çekmesine neden olabilir. Hiçbir şey çocuğunuzla iyi bir iletişim kurmaktan daha önemli değildir. Eğer çocuğunuzun sizinle İngilizce iletişim kurmakta korkuları varsa en iyi yol İngilizceyi azaltmak ve kendi dilimizi kullanmaktır. Çocuğunuzun sizinle iletişim kurarken kendini yüzde yüz rahat hissetmesini istersiniz.
Sizin İngilizceden hoşlandığınızı çocuğunuza gösterebilirsiniz
Çocuğunuzun bir şeyi yapmaya ilgi göstermesini istiyorsanız en iyi yol sizin bunu yapmaktan zevk aldığınızı gözlemlemesini sağlamanızdır. Bunun dışında olağanüstü bir durum yaratmanıza (oluşturmanıza) gerek de yoktur. Onların sizin İngilizce kitaplar ya da magazin dergileri okuduğunuzu görmesini sağlayın. İngilizce DVD’ler izleyin, İngilizce müzikler dinleyin ve bir arkadaşınızla İngilizce konuştuğunuzu görmesini sağlayabilirsiniz. Çocuğunuz size bakarak gelişir. Onlar oyun oynarken sizi taklit ederek (sizin gibi davranarak) oynarlar. Eğer onların İngilizceyle ilgilenmesini istiyorsanız, siz de İngilizceyle ilgilendiğinizi onlara göstermelisiniz.
Onlara İngilizce cevap vermenizi gerektirmeyen İngilizce kullanabilirsiniz
Eğer çocuğunuzu zorlarsanız çocuk ikinci bir dili zor olarak düşünebilir. Kolaylıkla hayal kırıklığına uğrayabilir ve korkabilir. Kendisini baskı altında hissetmeden konuşabileceği yoğunlukta İngilizceyi kullanabilirsiniz.
Çok kolay yönergeler “ayakkabılarını giy”, “haydi gidelim”, “bana elmayı verir misin” gibi kullanabilirsiniz.
Onları onurlandırın (takdir edebilirsiniz) “iyi iş yaptın”, “iyi başardın” veya “ne güzel bir resim çizmişsin” gibi.
Bazı gözlemlerinizi veya tespitlerinizi “bugün soğuk”, “kahverengi köpeğe bak!” veya “dondurma çok lezzetli” gibi. Onunla paylaşın.
Vücut dilini (mimik-jestlerinizi) veya kısa cevapları kullanarak cevap verebileceği belli sorular sorabilirsiniz. “Hangi tişörtünü giymek istersin? (Seçebileceği iki tişörtü gösterirken), “spagetti sever misin?” veya “ayakkabıların nerede?” gibi.
Yukarıda anlattıklarımız çocuğunuzu İngilizce konuşmaya zorlamadan doğal yollardan İngilizce iletişime geçmenizi sağlayacak harika önerilerdir.
Çocuklarınızın İngilizcesini ortaya çıkarın
İyi bir başlangıç (giriş) yapmanın önemli olduğu unutulmamalıdır. İngilizce DVD veya CD gibi (çocuklarınızın sevdiği, hoşlandığı) medyatik araçların (malzemelerin) kullanımı onları kendilerine ait zamanlarda İngilizceyi doğru kullanmaya yöneltir. Yabancı dil öğrenen küçük yaş gruplarından bazen gerçekçi olmayan beklentilerimiz vardır. Anadili İngilizce olan bir çocuğun İngilizce üretmeye başlaması için zaman gerektiği gibi, ikinci dil olarak öğrenenin de zamana ihtiyacı vardır. Bütün çocuklar dili üretmeye başlamadan önce “sessiz süreç”ten geçerler. Sessiz sürecin onlar için oldukça uzun olması doğaldır.
Yapacağınız girişimlerin olabildiğince eğlenceli olmasını sağlayın ve İngilizceyi üretmelerini onların kendi hızlarına bırakın. Çocuğunuza İngilizce okuma da yapabilirsiniz. Kaliteli resimli kitaplar alarak birlikte bakıp okuma saatinizde okuyabilirsiniz. Kendi diline ait hikaye kitaplarının tamamını asla İngilizce kitaplarla yer değiştirmemeye dikkat etmelisiniz. Kendi anadiline ait edebiyatın gelişimi için düzenli olarak anadilinde kitaplar okumak çok çok önemlidir.
Olumlu olanlara odaklanalım
İkinci bir dil öğrenmek çocuğumuz için olumlu bir deneyim olmalıdır. Bunun bir yarış olmadığını hatırlayalım (unutmayalım). Çocuğunuzun gelişen İngilizcesini eğlenceli bir yolla ortaya çıkarırsak, bu onun İngilizce öğrenimindeki ilerlemesini de olumlu yönde etkileyecektir. Eğer bu konuda onu zorlarsanız, size karşı direnç göstermeye başlayabilir. Olumlu olanlara odaklanalım. Onu İngilizcesinden dolayı övelim ama fazla ısrarlı ve İngilizceyi olağanüstü konuştuğuna dair abartılı duygulara kapılmasına da fırsat vermeyelim. Çocuğumuzun İngilizcenin çok korkutucu olduğunu düşünmesine yol açmadan, İngilizceye dair olumlu duygular hissetmesini sağlamaya çalışmalıyız.
Müziği sınıfta, evde, arabada kullanma
Özellikle çocuklarda dil öğreniminde müzik kullanımı eğlenceli bir malzemedir (araçtır). Okuldan sonra bile şarkılar öğrenen kişinin kafasının içinde o şarkılar adeta döner durur. Küçük çocuklar kelimeleri, gramer yapılarını ve dilin ritmini yapmayı çok sevdikleri bir şey yoluyla kolayca öğrenirler yani “şarkı söyleme”. Buna ek olarak müziğin kullanımının okulda, evde hatta arabada pek çok etkileri vardır. Müzik keyifli olmamızı sağlar. Müzik bizi bir şeye bağlayan bir deneyimdir.
Hikayeleri ve şarkıları kullanma
Resimli kitaplar ve şarkılar değişik yaş gruplarındaki çocuklara ulaşabilmek için harika araçlardır. Çizimler veya tanımlamalar çocukların baştan sona kitaplarına ilgi göstermelerini sağlayacak özelliklerdir. Kitaplarla ilgili en harika durum hayatımızın neresinde olduğumuza göre bizimle konuşmasıdır. Kitap okurken çocuklarımızın düzeylerine uygun sorular sorarak interaktif bir yol izlemiş oluruz.
Şarkıları kullanmak konuşmaları yeni gelişen küçük çocuklar için yeterince kolaylıktır. Şarkılar her düzeydekiler için eğlencelidir ve herkes katılabilir.
Kendi hayatımıza ait modellerin önemini her zaman hatırlayalım
Bir aktivite yaparken küçük çocukların yapamadıkları ama daha büyük çocukların yapabildiği veya öğrenmede daha iyi oldukları zamanlar olabilir. Sizin istediğiniz ancak herkesin yeterince katılamadığı durumlar hayal kırıklığına sebep olabilir. Ancak küçük çocuklarda kendilerinin yapamadığı ama daha büyüklerinin yapabildikleri şeyleri görmek onlara güç verir. Bu durum onlara örnek alabilecekleri hayran oldukları birisini ve yapmayı çok istedikleri bir şeyi yapma isteğini verir. Yedi yaş civarı çocuklarınız muhtemel olarak 3-4 yaş çocuklarınızdan daha fazla yazıp okuyorlardır. Küçüklerin bu durumu görmelerini sağlayabilirsiniz.
Uygun öğrenme elemanları kullanma
Küçük çocukların kelime bilgilerini geliştirmek adına basit aktiviteler düşünebilirsiniz. Örnek olarak resimli kartları yeni kelimeler veya tekrar amaçlı kullanırsanız resim ve kelimelerin kartın üzerinde olmasına dikkat etmelisiniz. Resimli kartları küçük çocuklar kullanırken önce mutlaka resmi göstermelisiniz. Konsantrasyon içerikli oyunlar oynamayı sizinle ya da daha büyük bir çocukla çift olarak yapabilir. Çocukların resimlerle kelimeleri eşleştirmelerini sağlayalım. Büyük olan çocuk veya siz, küçük çocuk resmi gösterirken kelimeyi de göstererek okunmasına yardım edelim.
Küçük çocuklarla resimli kartlar nasıl kullanılır?
Küçük çocuklara yeni kelimeler öğretilirken çocukların ilgisini çekecek gerçek materyaller kullanmak çok iyi bir şeydir. Resimli kelime kartlarını yeni kelimeler öğretirken kullanmak iyi bir yöntem olduğu için öğrenenlerin daha açıkça anlamalarını sağlar.
Kelime kartları evde yeni kelimeler öğrenirken kullanıldığında onları biraz gizemli, ilgi çekici hale getirmeye çalışmalıyız. Çocukların ilgisini çeken şeyler onları öğrenmeye istekli hale getirir. Sadece kartları kullanarak öğrenmeyi sıkıcı hale getirmektense, bunu bir aktiviteye dönüştürmek daha iyi olacaktır. Bu da çocuğunuzu daha araştırıcı kılacak ve kelimeleri daha kolay hatırlamalarına neden olacaktır.
Öğrenmeye çalışılan bu kelimeleri günlük hayatımızın belli bir bölümünde; hikaye okuduğumuz zaman kağıtlı çalışmalarda veya bir şarkıda pekiştirebiliriz. Bu kelimeleri kullanırken çocuklarımızın bunları anlamlı mimik ve jestlerle göstermelerini sağlayabiliriz.