Oyuncak Alırken Nelere Dikkat Etmeliyiz?
Emine Ergün, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Uzmanı, Aile Danışmanı
Oyuncak çocukların dış dünyayı tanımasını, neden sonuç ilişkisini kavramasını sağlayan; çocuğun en önemli ve değerli materyalidir.
Anne babalar için de oyuncak çok önemlidir. Hatta bazen anne babalar oyuncakçıda çocuklar kadar zevk alır.
Oyuncak seçiminde anne babaların dikkat etmesi gereken birçok nokta vardır. Bunların içinde en önemlisi de güvenli oyuncak seçimidir. Oyuncakların üzerinde bulunan CE işareti bu anlamda çok önemlidir. Bu işaret oyuncak üreticisinin oyuncağını AB’nin ve ülkemizin güvenlik ve standart konusundaki ortak kurallarına uygun olduğuna ilişkin verdiği garanti anlamına gelir. Tüm oyuncakların CE işaretini taşıması gerekmektedir. Anne babalar üzerinde CE işareti olmayan oyuncakları almamalıdır. Bunlar kalitesiz ve çocuk için tehlikeli olabilirler.
Bunun yanında oyuncak alırken anne babaların dikkat etmesi gereken diğer noktalar da şunlardır;
- Oyuncaklar gelişim düzeyine uygun olmalı.
- Güvenli olmalı.
- Sivri, keskin köşeleri, küçük parçaları olmamalı.
- Özellikle küçük yaşlarda cinsiyete göre oyuncak alınmamalı. Erkek çocukların araba, kız çocukların bebekle oynama mecburiyeti yoktur. Her çocuk her oyuncak ile oynamalı, hayal gücünün sınırları kısıtlanmamalıdır.
- Çok fazla kimyasal madde içermemeli, üzerindeki boya çıkmamalı. Çünkü özellikle bebekler alınan oyuncakları genelde ağızlarına alırlar.
- Küçük yaşlarda peluş, tüylü oyuncaklar alınmamalı. Bebekler bunların tüylerini yiyebilirler. Bunun yerine dolgu oyuncaklar tercih edilmeli.
- Ahşap oyuncaklar sağlık açısından daha güvenlidir; ancak bunlar da küçük yaş çocuklarına uygun değildir.
- Oyuncakların yıkanabilir olması daha kullanışlı olmasını sağlayacaktır.
- Küçük yaşlarda büyük parçalı, yaş ilerledikçe daha küçük parçalı oyuncaklar alınmalıdır.
- İnce motor becerilerinin gelişimine katkı sağlayacak yap boz türü oyuncaklar da tercih edilmelidir.
- Özellikle iç içe geçmeli kutular, sallabaş olarak isimlendirdiğimiz çubuğa dizilen halkalar, hayvan, meyve, taşıtlardan oluşan tek parçalı yapbozlar, ahşap bloklar, el ve parmak kuklaları, çocuğunuzun yaşına uygun büyüklükteki legolar el göz koordinasyonu, zihinsel gelişim ve yaratıcılık açısından çocuğunuzun gelişimini destekleyecek nitelikteki oyuncaklardır.
- Sürekli olarak oyuncak satın almaya gerek yoktur. Evdeki malzemeler, mutfak eşyaları, plastik kaplar da oyuncak olarak kullanılabilir. Bu tür malzemelerle oyun oynamak çocukların hayal gücünün gelişimine de katkı sağlar.
- Oyuncaklar kadar, kitaplar da önemlidir. Küçük yaşlarda kalın sayfalı kitaplar tercih edilmelidir. Çünkü bebekler ve küçük çocuklar ince sayfaları açmakta zorlanırlar.
- Yine küçük yaşlarda alınacak kitaplarda yazı olmamasına, her sayfada bir resim olmasına, resimlerin de anlaşılır ve gerçekçi olmasına dikkat edilmelidir.
- Büyük yaş çocuklarına kitap alırken de yazıların daha az resimlerin daha çok olmasına özen gösterilmelidir. Evde bulunan ya da satın aldığınız hikaye kitabının masal bölümü çocuğunuzun gelişim düzeyine uygun değilse; o masalı anlatmak yerine, resimlerden yola çıkarak kendi masalınızı da oluşturabilirsiniz.
- Evde oyuncakları ve kitapları yerleştireceğiniz bir dolabınız ya da sepetiniz olmalı. Böylece küçük yaştan itibaren çocuğunuza düzenli olma alışkanlığını kazandırabilirsiniz.
- Oyuncak alırken çocukların da tercihleri göz önünde bulundurulmalıdır. Bunu yaparken dengeyi iyi kurmak gerekir. Bir oyuncak dükkanına gidildiğinde ?Hangisini istiyorsun al? demek yerine, seçenekler ikiye indirilmeli ve ikisi arasından tercih yapması sağlanmalıdır.
Çocuklarınızın bahçe oyuncakları dediğimiz salıncak, kaydırak gibi oyuncaklarla da oynamasına fırsat vermek adına, onları sık sık parklara da götürmelisiniz. Parkta çocukları engellemek yerine onlarla beraber kaymak, sallanmak, yaşıtları ile oynamalarına izin vermek fiziksel olduğu kadar sosyal gelişimleri açısından da çok önemlidir. Parkta çocuğunuzun güvenliğini sağladıktan sonra bırakın taşlarla, toprakla oynasın. Bu vücudundaki negatif enerjiyi atmasını sağlayacak, onu rahatlatacak ve eve geldiğinde rahat bir uyku uyumasını sağlayacaktır.
